6 فوریه 2023- در مطالعه ای که در ژورنال Diabetes منتشر شده است، پروفسور یووال دور و تیم تحقیقاتی او رویکرد جدیدی را برای ارزیابی دقیق ترکیب سلولی در پانکراس و جزایر لانگرهانس انسان معرفی کردند. این تحقیق به یک نیاز حیاتی برای درک دلیل پیدایش دیابت پرداخته است و جایگزینی برای روش های سنتی مبتنی بر نشانگر پروتئینی ارائه می دهد.
روشهای فعلی بر شناسایی نشانگرهای پروتئینی مانند انسولین برای شناسایی انواع سلولهای خاص در پانکراس تکیه دارند. با این حال، تنوع در محتوای پروتئینی پانکراس تحت شرایط مختلف فیزیولوژیکی و پاتولوژیک، محدودیت قابل توجهی را ایجاد می کند و تعیین دقیق تعداد سلول ها را پیچیده می کند.
این مطالعه استفاده ی نوآورانه از نشانگرهای متیلاسیونDNA ی مختص به هر نوع سلول را برای غلبه بر این محدودیت ها نشان داد. با شناسایی جایگاههای ژنومی منحصر به انواع خاص سلولهای پانکراس، تیم تحقیقاتی PCR هدفمندی را برای ارزیابی وضعیت متیلاسیون این جایگاهها در نمونههای جزایر لانگرهانس انسانی و پانکراس انسان به کار بردند. این روش، امکان استنتاج دقیق از ترکیب نوع سلول را فراهم کرد و یک جایگزین مولکولی برای روشهای تشخیص ایمنی سنتی ارائه نمود.
محققان گروههایی از سلولها را در پانکراس به نام جزایر بررسی کرده و دریافتند که در افراد مبتلا به انواع مختلف دیابت(پیش از ابتلا به T1D، T1Dو T2D)، عملکرد نوع خاصی از سلول ها به نام سلول های بتا مشابه اما بطور قابل توجهی کمتر از افراد بدون دیابت است.
آنها با نگاهی به بافت پانکراس افرادی که اخیرا به دیابت نوع 1 مبتلا شده بودند، دریافتند که کسر سلولهای بتا در محدوده طبیعی است، که نشاندهنده ی سهم قابلتوجه اختلال عملکرد سلولهای بتا در دیابت نوع 1 است. در افراد مبتلا به دیابت نوع 2، نوع دیگری از سلول ها به نام سلول های آلفا نسبت به افراد سالم افزایش داشت، اما عملکرد سلول های بتا طبیعی بود. این به ما کمک می کند تا بفهمیم این سلول ها در دیابت چگونه کار می کنند.
پروفسور Yuval Dor، محقق اصلی این مطالعه، خاطرنشان کرد: "استفاده از تجزیه و تحلیل مبتنی بر متیلاسیون DNA نه تنها ارزیابی دقیق تری از انواع سلول ها در لوزالمعده انسان ارائه می دهد، بلکه در تفسیر آزمایشات ترشح انسولین نیز بسیار ارزشمند است. این روش راه های جدیدی را بر روی دانشمندان برای درک ترکیب سلول های پانکراس در سلامت و بیماری باز می کند".
منبع:
https://medicalxpress.com/news/2024-02-dna-methylation-based-method-precise.html